കൊച്ചി: ഇന്ത്യയുടെ സമ്പന്നമായ കലാ പൈതൃകം ബാഗ്ദാദ് അന്താരാഷ്ട്ര നാടകമേളയിൽ ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രമാകും. പ്രശസ്തമായ മാമാങ്കം ഡാൻസ് കമ്പനിയുടെ 'നെയ്തെ' (നെയ്ത്തിന്റെ നൃത്തം) എന്ന അവതരണം 2025 ഒക്ടോബർ 14ന് രാജ്യത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് വേദിയിലെത്തും.
നർത്തകിയും നടിയും സംരംഭകയുമായ റിമ കല്ലിങ്കൽ 2014-ൽ സ്ഥാപിച്ച മാമാങ്കം ഡാൻസ് കമ്പനി, കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ സമകാലിക നൃത്ത കൂട്ടായ്മകളിൽ ഒന്നായി വളർന്നു. കേരളത്തിന്റെ ശാസ്ത്രീയ, നാടോടി, കായിക പാരമ്പര്യങ്ങളിൽ വേരൂന്നിയതും ആധുനിക കലാ-സാംസ്കാരിക ആവിഷ്കാരങ്ങളോട് പ്രതികരിക്കുന്നതുമായ ഒരു ഇന്ത്യൻ സമകാലിക നൃത്തഭാഷ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലാണ് കമ്പനി ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്.
മലയാളത്തിൽ 'നെയ്ത്ത്' എന്നർത്ഥം വരുന്ന 'നെയ്തെ' 2018-ലെ പ്രളയത്തിൽ തറികളും ഉപജീവനമാർഗ്ഗങ്ങളും താറുമാറായ ചേന്ദമംഗലത്തെ കൈത്തറി നെയ്ത്തുകാർ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട സമകാലിക നൃത്ത നിർമ്മാണമാണ്. നെയ്ത്തിന്റെ ശാരീരിക ചലനങ്ങളെയും ഉപകരണങ്ങളെയും താളങ്ങളെയും നൃത്തഭാഷയിലേക്ക് മാറ്റിക്കൊണ്ട്, സമൂഹത്തിന്റെയും, അതിജീവനത്തിന്റെയും, സർഗ്ഗാത്മകതയുടെയും ഒരു രൂപകമായി ഇതിനെ അവതരിപ്പിക്കുന്നു.
35 മിനിറ്റ് ദൈർഘ്യമുള്ള ഈ നൃത്ത ശിൽപ്പത്തിൽ എട്ട് നർത്തകരാണ് അണിനിരക്കുന്നത്. ഭരതനാട്യം, മോഹിനിയാട്ടം, കേരളത്തിലെ നാടോടി നൃത്ത രൂപങ്ങൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള സ്വാധീനങ്ങൾ ഇതിൽ ഇടകലരുന്നു. നൃത്തസംവിധാനം നെയ്ത്തിന്റെ സങ്കീർണ്ണമായ പ്രക്രിയയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുമ്പോൾ, പശ്ചാത്തല സംഗീതം - തറികളുടെ അന്തരീക്ഷ ശബ്ദങ്ങൾ, താളാത്മകമായ സ്പന്ദനങ്ങൾ, പരമ്പരാഗത രൂപങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളിച്ച് പ്രേക്ഷകരെ കരകൗശല വിദഗ്ധന്റെ ലോകത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകുന്നു.
മിലാൻ, മോസ്കോ, ന്യൂയോർക്ക് എന്നിവിടങ്ങളിലെ പ്രമുഖ വേദികളിലെ അവതരണങ്ങൾക്ക് ശേഷം "നെയ്തെ" ഇപ്പോൾ ബാഗ്ദാദിലേക്കും യാത്രയാവുകയാണ്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പ്രകടനത്തിന്റെയും, സംവാദത്തിന്റെയും, സാംസ്കാരിക വിനിമയത്തിന്റെയും ആഘോഷത്തിൽ 13 പ്രശസ്ത അന്താരാഷ്ട്ര നാടക കമ്പനികൾക്കും കലാകാരന്മാർക്കുമൊപ്പം ഈ നൃത്തരൂപം ചേരുന്നതാണ്. ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, സമകാലിക നാടകരംഗതലത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ വളർന്നുവരുന്ന ശബ്ദത്തിനും കേരളത്തിന്റെ ഊർജ്ജസ്വലമായ കലാ സമൂഹത്തിന് ലഭിക്കുന്ന ആഗോള അംഗീകാരത്തിനും അടിവരയിടുന്നു.
പാരമ്പര്യത്തെ ആധുനിക പ്രകടനത്തിലേക്ക് മാറ്റിയതിലെ നവീകരണത്തിനും സംവേദനക്ഷമതയ്ക്കും ഇറ്റലിയിലെ സ്പാസിയോ ടിയാട്രോ നോഹ്മയുടെ തെരേസ പൊമഡോറോ സ്ഥാപിച്ച 15-ാമത് 'തിയേറ്ററോ ന്യൂഡോ' ഇന്റർനാഷണൽ പ്രൈസും 'നെയ്തെ'ക്ക് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
"'നെയ്തെ'യിലൂടെ കേരളത്തിലെ നെയ്ത്തുകാരുടെ കലാവൈഭവവും അതിജീവന ശേഷിയും നൃത്തഭാഷയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാനാണ് ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിച്ചത്. ചേന്ദമംഗലത്തെ തറികളിൽ നിന്നുള്ള ഈ കഥയെ ഒരു ആഗോള വേദിയിലെത്തിക്കുന്നത് വലിയ പ്രചോദനവുമാണ്," മാമാങ്കം ഡാൻസ് കമ്പനിയുടെ ആർട്ടിസ്റ്റിക് ഡയറക്ടർ റിമ കല്ലിങ്കൽ പറഞ്ഞു.
ബാഗ്ദാദിലെ വേദിയിൽ 'നെയ്തെ' അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ, നൃത്തച്ചുവടുകളിലൂടെയും താളത്തിലൂടെയും അതിജീവനത്തിന്റെ കരുത്തിലൂടെയും ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരിക ഭാവനയെ ലോകത്തിന് മുന്നിൽ എത്തിക്കാൻ സാധിക്കും.